Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь



Фотавыстаўка "Базар з агародніны"

  • 15.07.2016

Ураджэнец Беларусі, грамадзянін Ізраіля і Канады, фотамастак Алік Замосцін адносіцца да тых выдатных і дзіўных рыцараў мастацтва фатаграфіі, якія малююць вобразамі. Выбудоўваюць дынамічны сюжэт. Шукаюць падтэкст або мараль. Складаюць з малюнкаў мнагазначную карцінку – як аповяд са слоў. Будаўнік, бізнэсмэн, падарожнік, фантазёр, гэты іранічны чалавек з фотаапаратам заўсёды прыкмячае вакол сябе сюжэт, прытчу. І пераносіць іх на свае фатаграфіі. Замосцін фатаграфуе даўно, усё сваё жыццё, а выстаўляцца і інтрыгаваць гледачоў і крытыкаў стаў толькі ў апошнія некалькі гадоў.

Яго погляд на свет адзначаны насмешкай і учэпістай бескампраміснасцю.

"Рукі" ... Гэтая серыя стала нечаканым паваротам у тэме партрэта. Рукі на фотаздымках Замосціна кажуць, просяць, ўзносяць цыгарэту, як факел веры або клятву.

Карэнны мінчук, ён шмат паездзіў, пабудаваў, зразумеў. Краявіды Беларусі, ЗША, Канады, Ізраіля, горада, поля, падводныя глыбіні, туманы і дрэвы важныя і цікавыя Замосціну не гэтулькі як магчымасць перадаць захапленне прыгажосцю і паэзіяй прыроды, колькі як прычына зноў падкрэсліць ва ўсім гэтым чалавечы тэатр. Змену фарбаў і настрояў душэўнага пейзажу. Шматаблічнасць людскіх амплуа.

Серыя "Базар з агародніны", якая дала назву выставе, была прадстаўлена на грандыёзным міжнародным фестывалі мастацтваў "Славянскі базар у Віцебску", прапаноўвала здзейсніць падарожжа ў здавалася б такі зразумелы і звыклы свет гародніны і садавіны, прадметаў і колераў, у свет рынку. Выступаючы ў якасці рэжысёра ці прадзюсара, Алік Замосцін у гэтай серыі фатаграфій слухае дух і логіцу любімага пісьменніка, філосафа і гуру Люіса Кэрала, для якога кніжка без малюнкаў была нецікавая. А слова было многозначнае. Слова і малюнак у навэлах Замосціна непарыўныя. Слова тут – як яшчэ адна фарба, яшчэ адзін прыём фотамастака. Ён прыдумляе назвы да фотаработ карпатліва і беражліва, сур'ёзна. Не жадае слухаць чужыя думкі, не карыстаецца чужым падручным матэрыялам. Інтэлект і гумар у яго свае, нідзе і ні ў кога не запазычаныя. Гэтыя морквы і агуркі, бананы і гранаты, часнык і гарбуз (побач цэннікі, збаны, кубкі, стравы) жывуць сваім напружанай, "учалавечаная" жыццём. Яны нагадваюць нам нас. Уласна, яны – гэта мы. Мы ў ролях. У складаных і нестандартных сітуацыях. Мы глядзім на іх – а бачым сябе ...

Пра крыніцы натхнення, аб пазітыве, які ён чэрпае ў навакольных аб'ектах, аб "героях" і "антыгерояў" я распытала гэтага мірнага паляўнічага.

– Зморшчаны яблык – напамін пра тленнасць. Калі хочаце – квінтэсенцыя асуджанасці жыцця. Чаму яно вам здалося цікавым і аптымістычным?

– Мы жывем, каб вучыцца. Каб спасцігаць. У працах і ўдарах знаходзім мудрасць. Маршчыны – вынік душэўнага працы. Яны не псуюць – яны складаюць багацце. Не трэба быць падобнымі на Барбі, на вечна зялёную елка, якая прайшла дзесяткі аперацый і назаўжды закасцянела ў сваёй "вечназялёных", трэба без страху прымаць любое надвор'е, любую пару года, любы свой узрост. Прырода падае прыклад. Мы ў яе вучымся. І ў гэтым шмат аптымізму! Я гатовы прысягнуць мудрасці, і таму так люблю зморшчаныя яблыкі, якія стаміліся лімоны, садавіна і гародніна, якія крычаць "Жыццё бясконца прекрасна!".

– Мне часам здаецца, што ў вашых

фатаграфій ёсць рэальныя прататыпы–людзі. Гэта так?

– Усё, што робіцца ў мастацтве, робіцца з разлікам на людзей. Пра іх. Для іх. Калі я знаходжу

сюжэт, у мяне часам мільгае: "Гэта тыповая дама Х". Ці – "Точь– ў –точь як футбалісты пасля паразы ...". Ці яшчэ што–то ў такім духу. Я люблю дзівацтвы і афарызмы Кэрала, загадкі і прыпавесці дзядулі–Крылова. І хачу працаваць у гэтым кірунку. Шукаю "ачалавечвання" асобы гародніны і садавіны.

– Над чым цяпер думаеце, што ў вас у працы?

– Толькі што адбылася выстава на "Славянскім базары ў Віцебску", яна была разгорнута ў нацыянальным акадэмічным драматычным тэатры імя Якуба Коласа – і лепшага месца проста прыдумаць было нельга! Мае маленькія фатаграфічныя спектаклі дакладна ўпісаліся ў атмасферу, у антураж і мікраклімат гэтага цудоўнага тэатральнага будынка і яго утульнага фае.

– А потым? Што на гарызонце?

– Новыя выставы! У розных краінах. Рыхтую новую серыю. Гэта дрэвы. Іх містычныя знакі, гіпнатычныя ўзоры кары, пасланні, якія дрэвы накіроўваюць нас. Мне самому ўсё гэта вельмі цікава – думаю, змагу перадаць свой рызыка і захопленасць

іншым. А яшчэ ў скарбонцы новая серыя

партрэтаў. Я заўсёды думаў, што партрэт – гэта не мой жанр. Мяне ён і не занадта захапляў. А з ходам часу людзі сталі мне ўсё больш цікавыя, мяне здзівіў той момант, калі на фота – па–за маёй волі і волі таго, каго я фатаграфую, узнікае самая дакладная, самая верная характарыстыка. Праступае сапраўдны твар.

Алік Замосцін фатаграфуе – а, значыць, вывучае. Шукае адказы. І гэты працэс адбываецца шчасліва і вольна. Сучасна і эфектна. Ня на базары – у жыцці чалавечай.

НАДТ ім. Якуба Коласа

Адрас: Замкавая вул., Віцебск, Беларусь

Тэл. (+375 212) 62–63–81